Kazachstan: grenscontrole, gastvrijheid, en gefermenteerde paardenmelk

Het heeft even geduurd maar hier zijn we weer. Geen zorgen: we hebben niet vastgezeten in Rusland! De afgelopen weken waren erg intensief en zenuwslopend, maar daar komen we later wel op terug. In de vorige blog eindigden we aan de grens Rusland-Kazachstan. Eentje waarvan we dachten dat die super makkelijk zou zijn. Die verwachting was niet helemaal juist...

Zoals gewoonlijk vertrokken we bijtijds richting de grens, om lange rijen te voorkomen. Nadat we een paar sluipweggetjes hadden genomen en een dubieuze brug over moesten, kwamen we rond 9 uur aan. Er stonden bijna geen andere auto's en we konden zo het poortje door. De auto werd gecheckt en daarna moesten we naar de paspoortcontrole. We gaven de vrouw achter het raampje onze paspoorten en ze bekeek ze uitgebreid. Ze legde ze onder een scanner en bekeek ze daarna nog eens. Nog een keer onder de scanner. De vrouw zei iets in haar portofoon wat we niet konden verstaan - daar was nog wel wat meer Duolingo voor nodig. Er kwam een man het kantoortje in. Hij bekeek de paspoorten ook grondig en ze overlegden met serieuze gezichten. Achter ons was inmiddels een kleine rij gevormd. Een ouder stel keek ons vragend aan, zij hadden ook Europese paspoorten. Frans. We haalden onze schouders op en zeiden dat we het ook niet wisten. De vrouw achter het raampje legde onze paspoorten opzij en gebaarde ons de auto aan de zijkant te parkeren. Uiteraard deden we dat braaf. Niemand vertelde ons wat er aan de hand was, alleen dat we moesten wachten. Een half uur later parkeerde het Franse stel naast ons. Ook zij werden verzocht de auto te parkeren en te wachten op verdere instructies. We kletsten wat over onze reizen, waar we heen zouden gaan en hoe de landen tot nu toe bevielen. Een uur ging voorbij. Toen nog een. Geen uitleg, geen toilet.

Na lang wachten kwam er een Russische man op ons af, strak in pak en met een zwarte leren aktetas. De Franse vrouw werd als eerste het kantoortje binnengeroepen. Ze was ruim een half uur weg. Daarna was haar man aan de beurt. “Je moet een interview doen,” vertelde ze toen ze terugkwam. Er werden verscheidene vragen gesteld over Rusland, de oorlog en de Krim. 'Hoort de Krim bij Rusland?' De vrouw lachte en schudde haar hoofd. "Ik ben koppig en principieel, ik kan daar geen ja op zeggen." Wij hadden zelf al van tevoren besloten dat als er zoiets zou gebeuren, we er niks van weten. Dat bleek een stuk beter te werken want haar man, die dezelfde tactiek had als wij, was binnen no-time terug. Huib mocht naar binnen. Hij vertelde dat hij wel het een en ander had gehoord over de oorlog en de Krim maar dat hij er niet genoeg vanaf wist om een inhoudelijk antwoord te geven. Na wat heen en weer gepraat nam de interviewer daar genoegen mee en stuurde hem weer naar buiten. Mijn beurt. Hij begon iets te typen in Google Translate. "Mijn Engelse formulieren zijn op, dus ik geef je die van je man en dan kan je de antwoorden op een los blaadje schrijven. Laat het me weten als er iets niet duidelijk is." Hij overhandigde me Huib's volledig ingevulde formulier. Makkie! Ik hoefde alleen te herhalen wat Huib al op had geschreven. Geen gesprekje, geen verzoek tot toelichting, simpelweg opschrijven en ondertekenen. Al met al viel het dus reuze mee en was vooral het wachten vervelend. Na onze interviews mochten we vertrekken. De Kazachse grens was een stuk makkelijker en verliep snel en soepel. In de namiddag reden we eindelijk Kazachstan in.

Omdat de grens een stuk langer duurde dan verwacht, was het alweer tijd om een slaapplek op te zoeken. Nadat we in het eerstvolgende dorp de autoverzekering hadden geregeld en wat boodschappen hadden gedaan, gingen we op weg naar ons uitgekozen plekje. Het was een mooi, plat stuk grond aan een riviertje. Niet heel ver van de weg, maar ver genoeg om geen overlast te hebben. We keken uit over groene grasvelden waar hier en daar koeien, paarden of schapen stonden te grazen. Prima plek dus!

De volgende ochtend stonden de koeien alweer vrolijk uit de rivier te drinken. We hadden geen haast en zaten nog even wakker te worden voor de tent toen twee jonge jongens op paarden voorbij kwamen. Ze zwaaiden, bekeken de auto en boden ons zelfs aan de paarden te aaien. Ze leken gewoon een beetje rond te rijden in de omgeving en vervolgden hun weg. Tegen een uur of 12 kwam een van de jongens terug. Hij leek iets te willen vragen. Ik haalde de vertaler weer tevoorschijn en hij vroeg ons waar we vandaan kwamen, waar we heen gingen en nog wat andere dingen. Toen nodigde hij ons uit om te komen lunchen bij hem thuis. We waren een beetje in dubio, want hoewel het een super lief aanbod was, wisten we niet of zijn ouders daar ook blij mee zouden zijn. "Als je ouders het goed vinden, komen we graag." De jongen knikte en liet ons weten dat hij het aan zijn grootouders zou vragen. Een half uur later stond hij weer voor onze neus. Het mocht! En dus pakten we alles in en volgden we de jongen op zijn paard naar zijn huis.

Het was een lemen huis met alleen begane grond. Rondom stonden nog wat schuurtjes, een auto en er lag speelgoed. Buiten stond een vrouw met een klein kindje, ze lachte vriendelijk. We parkeerden Herman en stapten uit. We hadden nog een dichte verpakking koeken in de auto liggen, wat we mee naar binnen namen als bedankje. De jongen ging ons voor. We deden onze schoenen uit bij de deur en liepen naar binnen. Het was buiten een graad of 30 maar binnen was het nog veel warmer. Het huis was flink opgestookt, zelfs met deze temperaturen. We werden de keuken in begeleid, waar een oude man en vrouw ons verwelkomden. De man knikte kort, de vrouw gaf ons een hand en mij een kus op de wang. Ik gaf haar de koeken, ze wilde ze eerst niet aannemen maar nadat we volhielden accepteerde ze toch. We mochten gaan zitten en langzaam vulde de rest van de tafel zich met meer kinderen die ons nieuwsgierig aankeken. De tafel stond vol met snoepjes, brood, smeersels en thee. We kregen een kom soep voorgeschoteld, wat paardensoep bleek te zijn. Het smaakte prima, niet onze favoriet maar ook zeker niet vies. Via onze telefoon kletsten we wat. Ze vroegen ons van alles over onze reis en over Nederland. Of we kinderen hadden, want dat werd nu toch wel tijd! En wij vroegen dingen terug over de cultuur en hoe Kazachstan is. Ze boden ons zelfs aan om te blijven slapen, maar we wilden vandaag nog verder rijden. Na ongeveer twee uur was het tijd om te gaan. We namen afscheid en we werden uitgezwaaid. "Als je op de terugweg door Kazachstan komt, moet je weer gedag komen zeggen!"

Onze reis vervolgde richting Türkistan. Dat was niet in één keer haalbaar, dus we kampeerden weer een stukje van de weg. Het is verbazend hoe snel landschappen kunnen veranderen. Waar we gisteren nog in het groen zaten, was er nu alleen nog zand en steppe. Tijdens het rijden kwamen we niet veel tegen, maar wél een groep kamelen! Die zouden we later nog veel vaker tegenkomen, maar de eerste keer is toch speciaal.

Een paar dagen later bereikten we Türkistan, bekend om het mausoleum van Hodja Ahmed Yasavi. De bouw van het mausoleum werd in 1389 gestart door Timoer Lenk, de leider van het toenmalige Timoeridische rijk. Het was een eerbetoon aan Ahmend Yasavi, die in de twaalfde eeuw religieuze leider en belangrijke dichter was. Hij overleed in Yasi, zoals Türkistan toen genoemd werd. Timoer zelf overleed in 1405 en daarmee kwam de bouw van het mausoleum stil te liggen. Dit is te zien aan onder andere de ingang van het gebouw waar de stenen nog niet versierd zijn. Dat neemt niet weg dat het een prachtig gebouw is wat we met veel plezier hebben bekeken. Over het algemeen is Türkistan sowieso een hele mooie, goed verzorgde stad. Alles is tot in de puntjes verzorgd, het is modern en er is ontzettend veel groen. Echt een aanrader!

Na Türkistan gingen we richting Almaty, via Shymkent. In de buurt van Shymkent vonden we een mooi slaapplekje, net buiten een dorp. De omgeving rondom Shymkent is prachtig en groen, wat zeer welkom was na de dorre west kant van Kazachstan. Het was een rustig plekje, waar alleen af en toe een herder voorbij kwam. Zo ook Daulet, een schapenherder die even gedag kwam zeggen. We hadden een praatje en speelden wat met zijn hond. Hij voegde ons toe op Instagram en vroeg om een selfie, die we met plezier maakten. Daarna verzekerde hij ons dat we zo lang konden blijven als we wilden, en dat we het moesten laten weten als we nog eens in de buurt waren. Het is bijzonder om te ervaren hoe vriendelijk en gastvrij mensen zijn, ondanks dat ze je niet kennen en je niet dezelfde taal spreekt.

De ochtend die volgde werden we wakker gemaakt door luid geloei. Ons kamp was omsingeld! Overal om ons heen stonden koeien, dus we klommen snel de tent uit om ze te begroeten. Ze waren nieuwsgierig en snuffelden aan onze tafels en het kleed. Ze leken niet bang, maar kwamen niet te dicht bij ons in de buurt. Zoals jullie weten maak je me altijd blij met koeien, dus dit maakte meteen mijn hele ochtend!

Na een paar rust daagjes, reden we naar Almaty. Het eerste wat we hier deden was een Mercedes dealer opzoeken. Herman had nog een paar upgrades nodig voor de Pamir Highway en het kon geen kwaad om preventief wat onderhoud te doen. Zo gezegd, zo gedaan, we brachten Herman naar Blue Star Kazakhstan. We werden enthousiast ontvangen, zo'n auto zagen ze niet vaak. Terwijl de monteurs Herman onderzochten en inventariseerden wat er gedaan moest worden, kwam de sales manager naar ons toe. Ze stelde zich voor als Mira. "Gaan jullie in een C-klasse de Pamir doen? Jullie zijn gek!" Vol enthousiasme vroeg ze van alles over de auto en de reis. Omdat de monteurs nog wel even bezig waren, nam ze ons mee naar de showroom. Daar stonden een aantal auto's die heel wat meer waard waren dan ik ooit voor een auto uit zou geven, maar ze waren wel mooi. We mochten ze bekijken, erin zitten en alle gimmicks testen. Toch leuk om een keer te doen!

Toen de monteurs klaar waren met inventariseren bleek dat het wel wat werk zou zijn. We hadden in eerste instantie gepland om maar twee of drie dagen in Almaty te zijn, maar Herman zou een week onder de pannen zijn. Niks aan te doen, het moest nou eenmaal gebeuren. Dus boekten we een hotel, want ja... De tent zit op de auto.

De eerste dag zonder Herman gingen we naar het Panfilov park, wat 'Panfilov's Twenty-Eight Guardsmen' eert. Dit waren 28 soldaten uit het Rode Leger, vernoemd naar Sovjetgeneraal Ivan Panfilov. Ze worden herdacht omdat ze de Duitse opmars naar Moskou tijdens Operatie Barbarossa vertraagden. In het park staat een zwart monument wat geplaatst is ter ere van troepen uit alle 15 Sovjetrepublieken en een eeuwig brandende vlam voor de gesneuvelde soldaten.

In het park is ook de Kathedraal van de Hemelvaart van Christus te vinden. De kathedraal is Russisch-Orthodox en met zijn 56 meter hoog het op drie na grootste houten bouwwerk ter wereld. Het werd in vier jaar gebouwd en bij de bouw zijn geen spijkers gebruikt! De binnenkant is compleet voorzien van gouden accenten en het is tot nu toe van binnen de meest overdadige kerk die ik heb gezien. De buitenkant is overigens net zo prachtig, het heeft iets weg van een sprookje. Het doet me denken aan Alice in Wonderland. Geen idee of de kerk daar blij mee is, maar ik ben fan.

De dag erop besloten we naar Kok-Tobe Hill te gaan. Volgens Trip Advisor een aanrader en buiten nog wat mooie parken en een hoge tv-mast, het enige wat er nog te doen was in Almaty. Je kunt er met de kabelbaan naar boven en op de heuvel vind je restaurants, een paar attracties en zelfs een kinderboerderij. Best leuk, toch? Eenmaal onderaan de heuvel bleek de kabelbaan buiten gebruik wegens onderhoud, dus we moesten met de bus naar boven. Op zich niet erg, maar het had leuk geweest om de stad van boven te zien. Eenmaal boven aangekomen bleek Kok-Tobe Hill niet zo groot als we dachten. Er was een reuzenrad, een huis wat op zijn kop stond maar waar je verder niets mee kon en een monument voor The Beatles (Waarom? Geen idee). Nadat we eerst wat zijn gaan eten bij het enige restaurant op de heuvel, gingen we naar de kinderboerderij. Ik had er niet heel veel van verwacht, maar dit was gewoon sneu. Ze hadden wat verschillende vogels, een paar geitjes en een hert in kleine hokken met weinig verrijking. We waren blij dat we niets hoefden te betalen, want dit wil je eigenlijk niet steunen. De kinderboerderij lag middenin een soort mini attractiepark, waar de attracties allemaal gesloten waren. Fijn voor de dieren, want ik gok dat er anders veel lawaai zou zijn. Al met al was Kok-Tobe Hill dus niet echt een succes. Misschien leuk voor kinderen, maar als twee volwassen mensen? Nah, deze kan je wel skippen.

Hoewel de parken in Almaty erg mooi zijn, is het niet echt dé stad om een week te zitten. Binnen twee dagen hadden we alles wel gezien, dus de rest van de week hebben we gechilld en een beetje rondgelopen. Wat wel een aanrader is, is de restaurantketen Navat. Ze zitten in Kazachstan, Oezbekistan en Kirgizië en serveren nationale gerechten. Ontzettend lekker, mooi ingericht en niet heel duur. Ze doen zelfs een keer op een avond traditionele dans! Daarnaast krijg je een lokaal drankje van het huis: gerfermenteerde paardenmelk. We hebben het braaf getrotseerd, maar zoals je misschien al kan raden: niet te drinken. Gefermenteerde paardenmelk is verrassend genoeg niet het meest vieze wat we tot nu toe op hebben. Het kan nog veel erger. Komen we later nog op terug.

Voor nu hebben wij Almaty wel gezien en is het wachten tot Herman de weg weer op mag. Daarna is het één rechte lijn naar Oezbekistan!